Scapula alata
Afstaand schouderblad / scapula winging

Scapula alata is een abnormale stand van het schouderblad naar buiten toe. Scapula alata betekent letterlijk ‘gevleugeld schouderblad’. Een scapula alata is over het algemeen geen aandoening op zich, maar een teken dat er een verstoring is in de zenuwaansturing van de spier of dat er een disbalans is tussen de spieren onderling.

Hoe ontstaat een scapula alata?

De afwijking kan ontstaan wanneer een van de spieren van de schoudergordel niet meer goed functioneert. In de meeste gevallen is een verminderde aansturing door de zenuw die verantwoordelijk is voor de spierfunctie.
Een verminderde zenuwfunctie kan het gevolg zijn van een beschadiging aan de zenuw, veroorzaakt door bijvoorbeeld een ongeluk of (bacteriële) infectie.

Een verminderde spierfunctie kan ook lokaal veroorzaakt worden door - of een gevolg zijn van - bijvoorbeeld een slijmbeursontsteking van de schouder of subacromiaal pijnsyndroom.

In zeldzame gevallen is een scapula alata een gevolg van een ernstiger aandoening, bijvoorbeeld het syndroom van Parsonage-Turner. Dit is een ontsteking van de plexus brachialis, de zenuwbundel ter hoogte van de schouder.

Wat zijn de kenmerken (symptomen) van een scapula alata?

Het meest kenmerkende symptoom is de afstaande stand van het schouderblad. Hiervan zijn twee verschillende vormen te onderscheiden. Het uitsteken van de binnenrand, langs de wervelkolom, wordt aangeduid als winging. Het uitsteken van de bovenste rand (shrugging) en het uitsteken van de onderste punt van het schouderblad wordt tipping genoemd.

De mate van uitsteken is voornamelijk afhankelijk van de resterende aansturing van de betrokken zenuw en spieren. De veranderde stand van het schouderblad, beperkt de bewegingsvrijheid van de schoudergordel en de schouder. De schoudergordel is de groep botten die de arm verbindt met de rest van het skelet (sleutelbeen en schouderblad).

Hoe wordt een scapula alata vastgesteld (gediagnosticeerd)?

Bij inspectie en lichamelijk onderzoek van de schoudergordel door een fysiotherapeut, kan het beweegritme van het schouderblad een afwijkende patroon vertonen. Dit wordt in de medische wereld scapulaire dyskinesie genoemd.

Aanvullende onderzoeken als een MRI-scan of een CT-scan zijn zelden nodig, maar dienen zonodig als beeldvorming om andere onderliggende (ernstiger) aandoeningen uit te sluiten.

Wat is de behandeling voor een scapula alata?

De behandeling is gericht op het herstellen van de spierfunctie. Het (opnieuw) aanleren van een correct beweegritme van het schouderblad is hierbij het uitgangspunt. Het is verstandig hiervoor de hulp van een fysiotherapeut in te schakelen. Deze zal de behandeling hoofdzakelijk richten op oefentherapie en krachttraining, maar tegelijk ook de beweeglijkheid van de schouder en schoudergordel in de gaten houden.

Deel dit artikel:

Gerelateerde onderwerpen

Klachten

• Astma
• Botbreuken
• Bronchitis
• COPD
• Coronavirus
• Discopathie
• Fracturen
• Gescheurde enkelband
• Hernia
• Heupdysplasie
• Hielspoor
• Hoge bloeddruk
• Holvoeten
• Hypermobiliteit
• Impingement syndroom
• Incontinentie
• Ischias
• Kippenborst
• Krakende gewrichten
• Lage rugpijn
• Liespijn
• Longemfyseem
• Longontsteking
• Nekhernia
• Obesitas
• Overbelasting
• Peesontsteking
• Platvoeten
• Rugpijn
• Sarcopenie
• Slijmbeursontsteking
• Soorten botbreuken
• Spiercontusie
• Spierkramp
• Spierpijn
• Spierreuma
• Spierverrekking
• Spit
• Spondylose
• Tendinopathie
• Tractus iliotibialis frictie syndroom
• Trechterborst
• Tremor
• Versleten heup
• Versleten knie
• Verzwikte enkel
• Vocht in de enkel
• Vocht in de knie
• Zwevende rib syndroom

Bekijk hier alle onderwerpen.