Hartgerelateerde klachten
Angina pectoris / acuut coronair syndroom / acuut myocardinfarct
Het hart is een holle spier die ongeveer zo groot is als een gebalde vuist. De spier trekt maar liefst 100.000 keer per dag samen. Zo wordt bloed door het hele lichaam gepompt. Verschillende problemen in en rondom het hart kunnen tot ernstige klachten leiden.
Dit artikel bespreekt een aantal problemen die hartklachten kunnen veroorzaken. Neem direct contact op met een arts als deze klachten zich voordoen.
Beschrijving van de aandoening
Bij een hartinfarct of hartaanval raakt de bloedtoevoer via de kransslagader naar het hart toe afgesloten. Een deel van de hartspier krijgt hierdoor geen zuurstof meer en trekt niet meer samen. Wanneer dit gedeelte te lang zonder zuurstof zit, sterft het geleidelijk af. Op de plaats van de afgestorven spiercellen vormt zich een litteken.
Er is sprake van hartfalen als de pompfunctie verstoord is. Er is een onderscheid tussen systolisch hartfalen en diastolisch hartfalen. Bij systolisch hartfalen trekt de hartspier niet krachtig genoeg samen en wordt het bloed minder goed rondgepompt. Bij diastolisch hartfalen ontspant de hartspier niet volledig in de rustfase. Hierdoor vult het hart zich minder goed met bloed.
Andere hartproblemen zijn:
- Hartritmestoornissen (het hart klopt te snel, te langzaam of onregelmatig).
- Aandoening van de hartkleppen (de hartkleppen sluiten niet goed of zijn vernauwd waardoor het hart harder moet werken).
- Hartspierziekte (een verdikte of verwijde hartspier met een verminderde pompkracht als gevolg).
- Hoge bloeddruk (bij een hoge bloeddruk moet het hart tegen een hoge druk in pompen. De hartspier wordt dikker om dit voor elkaar te krijgen).
Oorzaak en ontstaanswijze
Afhankelijk van het soort hartprobleem kunnen de klachten geleidelijk of acuut ontstaan. Soms treden ze alleen op tijdens lichamelijke inspanning. In andere gevallen ook in rust. Verschillende risicofactoren bepalen de kans op hart- en vaatziekten:
- Roken.
- Te hoog cholesterolgehalte.
- Hoge bloeddruk.
- Overgewicht.
- Diabetes.
- Stress.
- Ongezonde voeding.
- Weinig beweging.
- Erfelijke aanleg: hart- en vaatziekten bij vader, moeder, broer of zus voor het 65e levensjaar.
- Hogere leeftijd.
- Geslacht (man).
Klachten en verschijnselen: symptomen
Elk type hartprobleem heeft zijn eigen symptomen en kan zich bij iedereen anders presenteren. Hieronder volgt een overzicht van belangrijke klachten en verschijnselen die hartgerelateerd kunnen zijn:
- Drukkend of beknellend gevoel op de borst (angina pectoris).
- De pijn kan uitstralen naar de (linker) arm, tussen de schouderbladen, hals of kaken.
- Kortademigheid, benauwdheid.
- Verminderd inspanningsvermogen (sneller moe bij activiteiten).
- Hartkloppingen (het onaangenaam bewust zijn van het kloppen van het hart).
- Flauwvallen.
- Onwel voelen, misselijkheid.
- Klamme, bleke of grauwe huid.
- Zwelling van de ledematen.
- De pijn is niet afhankelijk van bewegingen van de romp (buigen, strekken, draaien).
Diagnose
Bij niet-acute hartklachten vraagt de huisarts of cardioloog naar de klachten. Ook risicofactoren worden besproken. Naar aanleiding hiervan volgt een lichamelijk onderzoek met het meten van de bloeddruk en wordt naar het hart geluisterd. Eventueel volgt verder onderzoek in de vorm van een hartfilmpje of electrocardiogram (ECG).
Bij acute hartproblemen zoals een hartaanval moet direct actie ondernomen worden. Een gesprek over de klachten volgt dan later.
Behandeling en herstel
De behandeling is afhankelijk van het soort hartklachten. Belangrijk is om aanwezige risicofactoren aan te pakken indien mogelijk. Dit kan bijvoorbeeld door gezonder te gaan leven en:
- Te stoppen met roken.
- Meer te gaan bewegen.
- Gewricht te verliezen.
- Stress te verminderen.
- Gezonder te eten.
Daarnaast kan het nodig zijn om medicijnen te gaan gebruiken of een operatie te ondergaan aan het hart en/of de bloedvaten.
Advies
Neem bij twijfel altijd contact op met uw huisarts om verergering van de klachten te voorkomen.
U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.
Referenties
Hoes, A.W., Voors, A.A., Rutten, F.H., Lieshout, J. van, Janssen, P.G.H. & Walma, E.P. (2010). NHG-standaard. Hartfalen. Tweede herziening. Huisarts Wet. 2010; 53(7):368-89.
Rutten, F.H., Bohnen, A.M., Schreuder, B.P., Pupping, M.D.A. & Bouma, M. (2004). NHG-standaard. Stabiele angina pectoris. Tweede herziening. Huisarts Wet. 2004; 47(2):83-95.
Rutten, F.H., Grundmeijer, H.GL.M., Grijseels, E.W.M., Bentum, S.T.B. van, Hendrick, J.M.A., Bouma, M., Eizenga, W. & Pinxteren, B. van (2003). NHG-standaard. Acuut coronair syndroom. Huisarts Wet. 2003; 46(14):831-43.