Piriformis syndroom
Compressie van de nervus ischiadicus

Het piriformis syndroom kenmerkt zich door pijn in de bilregio. De klachten ontstaan wanneer de diepere bilspier een zenuw irriteert die vanuit de rug naar het been toe loopt. Dit kan bijkomstig uitstralende klachten in het been tot gevolg hebben.

De diagnose is lastig te stellen. De klachten worden vaak verward met andere aandoeningen.

Beschrijving van de aandoening

De nervus ischiadicus (ischiaszenuw) is de grote heupzenuw die vanuit de bil het been in loopt. Voordat de zenuw het been betreedt, moet hij eerst langs een dieper gelegen bilspier; de piriformis. Hier kan de zenuw bekneld of geïrriteerd raken. Men veronderstelt dat dit komt door een verkorte piriformis, zwelling of een verhoogde spierspanning.

Oorzaak en ontstaanswijze

De klachten ontstaan na een ongeluk of val op de bil, of kunnen het gevolg zijn van een anatomische afwijking. Het verloop van de nervus ischiadicus ten opzichte van de piriformis is namelijk niet bij iedereen gelijk. De zenuw kan onder de spier door lopen (in 85% van de gevallen) of er gedeeltelijk doorheen lopen (in 15% van de gevallen) of er gedeeltelijk overheen lopen (in 0,5% van de gevallen).

Klachten en verschijnselen: symptomen

• Pijn in de bilstreek.
  
• Zitten verergert de klachten.
  
• Er is diepe drukpijn midden op de bil.
  
• De klachten kunnen toenemen tijdens het fietsen of hardlopen.
  
• Soms straalt de pijn uit naar het been in het verloop van de zenuw.
  
• Het (passief) naar binnen draaien van de heup kan pijnlijk zijn.
  
• Het buigen van de heup met gestrekte knie kan de klachten provoceren (SLR-test).
  
• Normaal gesproken is er geen sprake van rugpijn.

Diagnose

Behandeling en herstel

Door middel van fysiotherapie kan de spierspanning (tonus) van de piriformis verminderd worden. Mobiliserende technieken worden ingezet om de vrije ruimte van de nervus ischiadicus te optimaliseren. Daarnaast wordt oefentherapie toegepast.

Andere behandelvormen zijn medicatie, een injectie of in zeldzame gevallen een operatieve ingreep.

Advies

Oefeningen

Er zijn verschillende oefeningen die je kunt doen bij het piriformis syndroom. Bekijk hier het oefenprogramma met oefeningen voor het piriformis syndroom.

U kunt uw klachten controleren met de gratis online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

Referenties
Hopayian, K., Song, F., Riera, R. & Sambandan, S. (2010). The clinical features of the piriformis syndrome: A systematic review. Eur Spine J. 2010 Dec;19(12):2095-109.
Schünke, M., Schulte, E. & Schumacher, U. (2005). Prometheus. Algemene anatomie en bewegingsapparaat. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.