Ganglion van de pols
Slijmcyste van de pols / mucoïd cyste

Een ganglion is een goedaardige lokale zwelling in de hand of pols. Het gaat hierbij om een holte die gevuld is met geleiachtige vloeistof. Een ganglion wordt ook wel een cyste genoemd.

Over het algemeen brengt een ganglion weinig tot geen functionele problemen met zich mee. In meer uitzonderlijke gevallen kan een ganglion pijnklachten geven of de beweeglijkheid van een gewricht beperken.

Beschrijving van de aandoening

Een ganglion is een aandoening die vaak voorkomt in de hand of pols. Het gaat hierbij om een lokale zwelling die in grootte kan variëren en soms ook spontaan kan verdwijnen. Via een verbinding, ook wel steeltje genoemd, met nabijgelegen gewrichten of peesschedes loopt het vocht in het ganglion. Dit vocht heeft een stroperige structuur.

Meestal zit een ganglion aan de bovenzijde van de pols. In zeldzamer gevallen ligt deze zich aan de onderkant van de pols of in de vingers. Wanneer het ganglion zich rond het eindgewrichtje van één van de vingers bevindt, dan is sprake van een mucoïd cyste.

Bij vrouwen komt een ganglion vaker voor dan bij mannen. Ongeveer 70% van de mensen met een ganglion is vrouw.

Oorzaak en ontstaanswijze

Een exacte oorzaak voor het ontstaan van een ganglion is nog niet bekend. Vaak wordt aangenomen dat een lokale irritatie een belangrijke factor speelt in het ontstaan ervan. Zo'n irriterende factor kan een overbelasting zijn of een lokale aandoening van een gewricht of peesschede. Denk hierbij aan artrose, slappe gewrichtsbanden of ontstekingen.

In ongeveer 10% van de gevallen is er een voorafgaand trauma (ongeluk of val) geweest, maar in de meeste gevallen is er dus géén duidelijke oorzaak.

Klachten en verschijnselen: symptomen

In de meeste gevallen veroorzaakt een ganglion, buiten een eventueel cosmetisch probleem, geen klachten. Wanneer deze op een vervelende plaats zit, of ontstaan is op basis van een onderliggend pols- of handprobleem, kan ze wel problemen geven. Hierbij valt te denken aan: 

• Lokale zwelling die in grootte varieert.
  
• Lokale (druk)pijn.
  
• Pijn tijdens bewegen.
  
• Bewegingsbeperking van de pols of vinger.

Diagnose

Een arts of fysiotherapeut zal een aantal vragen stellen over de klachten. Op die manier krijgt deze een idee over wat er aan de hand is. Daarna zal tijdens een lichamelijk onderzoek gekeken worden naar de bewegingen van de hand en pols en is de behandelaar ook alert op een lokale zwelling. Dit is over het algemeen een klein, stevig bultje dat beter zichtbaar wordt bij bepaalde bewegingen.

Bij twijfel kan een echo of MRI gemaakt worden om de diagnose te bevestigen en eventuele andere (onderliggende) aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling en herstel

Wanneer een ganglion geen klachten geeft, dan heeft deze geen verdere behandeling nodig. Het is dan voldoende om de patiënt gerust te stellen. Wanneer er wel klachten ontstaan dan is het leegzuigen van het ganglion met een naald een optie. Hierna kan eventueel ook nog een ontstekingsremmend middel ingespoten worden. Nadeel hiervan is dat het ganglion zich vaak weer (snel) vult en de klachten dus terugkeren.

Wanneer een ganglion blijft terugkeren of klachten blijft geven, dan kan een operatie uitkomst bieden. De chirurg verwijdert het ganglion dan in zijn geheel, inclusief het steeltje. Het ganglion kan zich daarna niet meer met vocht vullen. Indien er sprake is van een onderliggende aandoening, dan dient deze ook aangepakt te worden. Helaas bestaat ook hierna nog steeds de kans dat het ganglion terugkeert.

Na de operatie is de hand na 1 á 2 weken weer normaal te gebruiken.

Advies

U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

Referenties
Nugteren, K. van & Winkel, D. (2006). Onderzoek en behandeling van de hand, het polsgewricht. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Deel dit artikel: