Anterieur enkel impingement
Inklemming aan de voorzijde van het enkelgewricht

Bij een anterieur enkel impingement is er sprake van een inklemming aan de voorzijde van het enkelgewricht. Tijdens het bewegen kunnen zowel weke delen als een botuitsteeksel (osteofyt) ingeklemd raken.

Een inklemming aan de voorzijde van het enkelgewricht wordt ook wel een anterieur enkel impingement genoemd. Anterieur geeft de locatie van de inklemming aan; de voorzijde. Met impingement bedoelen we inklemming. Dus een anterieur enkel impingement is een inklemming van structuren aan de voorzijde van de enkel.

Beschrijving van de aandoening

Het enkelgewricht bestaat uit het scheenbeen (tibia), het kuitbeen (fibula) en het zogenaamde sprongbeen (talus). Bij een impingement in het enkelgewricht raakt er weefsel ingeklemd tussen het uiteinde van het scheenbeen en het sprongbeen.

Het enkelgewricht is omgeven door een gewrichtskapsel. Aan de binnenkant van dit kapsel zit een slijmvlies (synovium) dat gewrichtsvloeistof aanmaakt zodat het gewricht soepel kan bewegen. Bij een anterieur impingement is het gewrichtskapsel en het synovium aan de voorzijde geïrriteerd waardoor er een verdikking ontstaat. Dit kan inklemming tot gevolg hebben.

Er zijn twee typen inklemming mogelijk. Zo zijn er het benige impingement (door een botuitsteeksel) en het weke delen impingement (door al het andere weefsel).

Oorzaak en ontstaanswijze

Een benig impingement kan het resultaat zijn van enkelinstabiliteit. Of van een blessure van het enkelgewricht waarbij er een krachtige beweging heeft plaatsgevonden, waarbij de tenen in de richting van het onderbeen bewogen. Herhaaldelijke kracht op dezelfde plek kan leiden tot microtraumata aan het gewrichtsoppervlak. Dit raakt hierdoor beschadigd.

Het lichaam gaat de beschadigde plek proberen te verstevigen door extra botweefsel (osteofyten) te produceren. Het botuitsteeksel dat hierdoor ontstaat kan ingeklemd komen te zetten. Een osteofyt kan op den duur afbreken. Als het afgebroken is blijft het botstukje in het gewrichtskapsel zwervenen op die manier voor ingeklemd raken.

Een weke delen impingement komt meestal voor na een enkelverzwikking waarbij de voetzool naar binnen draait (inversietrauma). Herhaaldelijke verzwikking kan beschadiging geven aan het gewrichtskapsel. De verdikking van het kapsel die hierdoor ontstaat en eventueel littekenweefsel kunnen klem komen te zitten in het enkelgewricht.

Klachten en verschijnselen: symptomen

Typische symptomen van een anterieur enkel impingement:

• Chronische of langdurige enkelpijn.
  
• Verleden van veelvuldige verzwikkingen.
  
• Mobiliteitsbeperkingen (bewegingsbeperkingen).
  
• Zwelling van de enkel na activiteit.
  
• Verdikking van het gewrichtskapsel.
  
• Pijn wanneer er op het gewrichtskapsel gedrukt wordt.
  

De klachten van het benig impingement zijn meestal aanwezig aan de voor/binnenzijde van de enkel, terwijl de klachten van het weke delen impingement meestal aan de voor/buitenzijde gevoeld worden.

Diagnose

De diagnose van een anterieur enkel impingement wordt gesteld aan de hand van het verhaal van de patiënt, waarbij gekeken wordt naar het verleden van enkelblessures en activiteiten. Daarna zal er een lichamelijk onderzoek plaatsvinden om een duidelijker beeld te krijgen van de klachten.

Bij verdenking op een bony impingement kan er eventueel een röntgenfoto gemaakt worden om te kijken of er sprake is van osteofytvorming, en zo ja, in welke mate. Op de foto kan vastgesteld worden hoe groot het botuitsteeksel is en of er eventueel een botstukje is afgebroken.

Een weke delen impingement is niet waar te nemen op een röntgenfoto omdat röntgenfoto's over het algemeen alleen maar botstructuren in beeld brengen. Wanneer het resultaat van de behandeling uitblijft kan een echografisch onderzoek echo achterhalen wat hiervan de reden is.

Behandeling en herstel

Bij een weke delen impingement wordt er eerst gestart met rust, fysiotherapie, een brace en schoenaanpassingen. Een injectie wordt gezet als andere therapieën niet afdoende werken.

Na een enkeltrauma (bijvoorbeeld een verzwikking of verstapping) is fysiotherapie van belang. De enkel wordt dan getraind en gemobiliseerd. Dit is vooral van belang als door ernstige verzwikking het sprongbeen wat verplaatst is. Deze verplaatsing kan druk geven op de het kapsel aan voorzijde van de enkel wat later impingement klachten kan geven doordat het kapsel geïrriteerd wordt en daardoor verdikt raakt.

Als er regelmatig tijdens (sport)activiteiten enkelverzwikkingen plaatsvinden, dan is het dragen van een enkelbrace aan te bevelen.

Bij eventuele problemen in de stand van de voet kan een steunzool uitkomst bieden. Het is dus belangrijkom het enkelgewricht, de voet en het gehele onderbeen na te laten kijken. Op basis van de bevindingen wordt hierop een behandeltraject gestart. Herhaaldelijk verzwikken vergroot het risico op een anterieur enkel impingement.

Bij verdenking van een benig impingement kan de arts na het maken van een röntgenfoto besluiten om het botuitsteeksel of losse botstukjes operatief te laten verwijderen.

Advies

U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

Referenties
Vaseenon, T. & Amendola, A. (2012). Update on anterior ankle impingement. Curr Rev Musculoskelet Med (2012) 5:145–150.

Deel dit artikel: