Longembolie
Afsluiting van een longslagader

Bij een longembolie wordt een longslagader afgesloten, meestal door een bloedstolsel. Dit heeft negatieve gevolgen voor de zuurstofopname in de long en veroorzaakt benauwdheidsklachten.

Omdat de klachten sterk kunnen variëren in ernst wordt de diagnose vaak over het hoofd gezien.

Beschrijving van de aandoening

Een embolie is de afsluiting van een ader of slagader. Meestal is dit een bloedstolsel dat op de ene locatie gevormd wordt en vervolgens ergens anders een bloedvat verstopt. Daarnaast kan de verstopping in uitzonderlijke gevallen ook veroorzaakt worden door een luchtbel (bij het aanprikken van een bloedvat) of door andere vormen van verstoppingen.

Bij een longembolie zit de verstopping in een van de longslagaders. Dit is het bloedvat met zuurstof-arm bloed dat door de long gaat om van zuurstof voorzien te gaan worden. Doordat de slagader van een long zich vertakt in kleinere bloedvaatjes, is het risico hoger dat de embolie juist op deze plek het bloedvat afsluit.

Als gevolg van de afsluiting vermindert de doorbloeding achter de afsluiting. Delen van de long achter de afsluiting worden nu overgeslagen. Het bloed kan hierdoor minder effectief van zuurstof voorzien worden in de long. Dit resulteert in een lager zuurstofgehalte van het bloed. In medische termen zeggen we dan dat de 'saturatie' van het bloed daalt.

Oorzaak en ontstaanswijze

Een longembolie ontstaat meestal doordat in de grote aders in het bovenbeen of in het bekken een bloedprop gevormd wordt (trombose). Deze kan losschieten en zo via de bloedsomloop in de longen terecht komen.

Risicofactoren voor het ontstaan van een longembolie zijn onder andere:

• Te weinig beweging.
  
• Obesitas (ernstig overgewicht).
  
• Kanker.
  
• Grote operaties (met name in de buik).
  
• Zwangerschap.
  
• Ernstige astma.

Klachten en verschijnselen: symptomen

De klachten kunnen sterk variëren in ernst. Mogelijke klachten zijn:

• Kortademigheid, benauwdheid.
  
• Versnelde ademhaling.
  
• Pijn op de borst (die erger wordt tijdens het ademhalen).
  
• Plots ontstane hoestprikkel.
  
• Verhoogde hartslag.
  
• Bloed ophoesten.
  
• Blauwe verkleuring van de lippen en/of vingers.
  
• Bewusteloosheid.
  

Wanneer het bloedstolsel erg groot is, kan het de toegang naar de longen op een fatale manier afsluiten. Dit gebeurt echter zelden.

Diagnose

De dokter maakt een inschatting van de klachten en beoordeelt of deze mogelijk door een longembolie veroorzaakt kunnen worden.

Als de kans op een longembolie redelijk groot is, dan wordt de patiënt doorverwezen voor een CT-scan. Hierbij wordt een contrastvloeistof in de bloedsomloop gebracht waardoor de longslagaders en hun vertakkingen zichtbaar worden. Als alle vertakkingen duidelijk te zien zijn, dan wordt een longembolie uitgesloten.

Indien de kans op een longembolie klein geacht wordt, dan wordt eerst bloedonderzoek gedaan. Aan de hand van de uitslag van dit bloedonderzoek kan er eventueel alsnog een CT-scan gedaan worden.

Behandeling en herstel

De patiënt krijgt stollingsremmers om uitbreiding van de bestaande stolsels te voorkomen en het ontstaan van nieuwe stolsels tegen te gaan. In ernstige gevallen kan trombolyse worden uitgevoerd. Hierbij wordt het stolsel met krachtige middelen opgelost.

Advies

U kunt uw klachten controleren met de gratis online fysiotherapie check. Neem bij bovenstaande klachten en symptomen altijd contact op met uw huisarts om verergering van de klachten of ernstig letsel te voorkomen.

Referenties
Walen, S., Kuipers, A.F., Berg, J.W.K. van den & Damoiseaux, R.A.M.J. (2011). Longembolieën. Huisarts & Wetenschap: 54(3) 166-169.
Wells, P.S., Anderson, D.R., Rodger, M., Stiell, I., Dreyer, J.F., Barnes, D., Forgie, M., Kovacs,G., Ward, J. & Kovacs, M.J. (2001). Excluding pulmonary embolism at the bedside without diagnostic imaging: management of patients with suspected pulmonary embolism presenting to the emergency department by using a simple clinical model and d-dimer. Ann Intern Med. 2001 Jul 17;135(2):98-107.
Wolf, S.J., McCubbin, T.R., Feldhaus, K.M., Faragher, J.P. & Adcock, D.M. (2004). Prospective validation of Wells Criteria in the evaluation of patients with suspected pulmonary embolism. Ann Emerg Med. 2004 Nov;44(5):503-10.
Zaagman-van Buuren, M.J. & Jong, J.T.E. de (1997). Algemene ziekteleer. Tweede, herziene druk. Houten/Diegen: Bohn Stafleu van Loghum.