Achillespeesruptuur
Gescheurde achillespees

De achillespees is de pees aan de achterzijde van de voet en de enkel. Hij verbindt de kuitspier met het hielbeen. Tijdens lopen, hardlopen, traplopen of springen krijgt de achillespees grote krachten te verduren. Het is dan ook niet vreemd dat de achillespees de sterkste pees van het lichaam is. Bij een achillespeesruptuur is er sprake van een scheur in de achillespees. Dit heeft flinke gevolgen voor de enkel en de voet.

onderbeen triceps surae kuitspier achillespees


Beschrijving van de aandoening

De kuitspieren (triceps surae) zorgen er via de achillespees voor dat de voet naar beneden kan bewegen. Dit is van groot belang om goed te kunnen lopen.

Wanneer de achillespees scheurt, dan is sprake van een achillespeesruptuur. De pees kan hierbij gedeeltelijk of helemaal scheuren. Een achillespeesruptuur kan optreden in gezond peesweefsel of wanneer de pees verzwakt is. Verzwakte pezen komen vaker voor op latere leeftijd.

Oorzaak en ontstaanswijze

Als er een scheur van de achillespees optreedt is dit meestal tijdens sporten of andere zware belasting. Het kan echter ook voorkomen dat de achillespees afscheurt tijdens het uitvoeren van relatief lichte activiteiten. Meestal was er dan al sprake van een slechte conditie (degeneratie) van de pees. Dit noemen we degeneratie van het peesweefsel.

De meeste achillespeesrupturen komen voor bij sportende mannen tussen de 30 en 40 jaar. Een achillespeesruptuur komt bij mannen 10x vaker voor dan bij vrouwen.

Verder wordt het risico op een achillespeesruptuur onder andere bepaald door:

  • Gebruik van bepaalde medicatie (corticosteroïden, sommige antibiotica).
  • Aanwezigheid van een systeemziekte, zoals reuma, jicht of lupus.
  • Vermoeidheid.
  • Het maken van onverwachte bewegingen.
  • Slechte getraindheid.

Klachten en verschijnselen: symptomen

Wanneer de achillespees volledig scheurt is het bewegen van de voet naar beneden (plantairflexie) niet meer mogelijk. Bij een gedeeltelijke scheur is dit wel mogelijk, maar zal dit erg pijnlijk zijn.

Klachten van een gescheurde achillespees zijn onder andere:

  • Pijn in de achillespeesregio.
  • Warmte, roodheid en zwelling rond de achillespees.
  • Krachtverlies van de kuitspier.
  • Normale belasting van het been is niet meer mogelijk.
  • Er kan sprake zijn van een voelbare en/of zichtbare onderbreking van de pees.

Diagnose

Wanneer het vermoeden bestaat dat de pees in zijn geheel is afgescheurd, dan kan een arts of fysiotherapeut dit vaststellen door middel van een knijptest (de Thompson test). Door te knijpen in de kuit hoort de voet te bewegen. Als dit niet het geval is dan is de achillespees vermoedelijk volledig afgescheurd. Er is dan vaak ook een onderbreking in de pees te voelen en/of te zien. Er zit dan kuiltje of deukje in de achillespees.

Wanneer de achillespees gedeeltelijk is gescheurd, dan beweegt de voet nog wel tijdens de knijptest. Een echo biedt dan meer duidelijkheid over de ernst van het letsel.

Behandeling en herstel

De ernst van de achillespeesruptuur in combinatie met andere factoren zoals leeftijd, beroep en activiteitenniveau bepaalt de verdere behandeling.

Een volledig afgescheurde achillespees kan op twee manieren behandeld worden: niet-operatief (conservatief) of operatief. Bij de conservatieve behandeling gaat het onderbeen voor 6-8 weken in het gips met de voorvoet naar beneden wijzend (spitsstand). In deze stand liggen de uiteinden van de pees tegen elkaar om weer vast te groeien. Geleidelijk aan wordt deze spitsstand verminderd totdat de voet weer plat staat.

Bij de operatieve behandeling hecht een chirurg de uiteinden van de afgescheurde pees weer aan elkaar. Na deze operatie heeft de pees de tijd nodig om te herstellen. Ook na een operatie is daarom 6-8 weken gips nodig met de voet in spitsstand.

Geen enkele operatie is zonder risico. Zo bestaat er het risico op trombose, nabloeding of wondinfectie. In een enkel geval kan de achillespees nogmaals scheuren. Gelukkig komen deze complicaties niet vaak voor.

In de weken dat het been in het gips zit is het belangrijk om het been regelmatig hoog te leggen zodat de enkel en voet niet opzwellen. Lopen met krukken ontlast het been.

Na de gipsperiode voelt de enkel stijf aan waardoor met name het heffen van de voet (dorsaalflexie) moeilijker gaat. Misschien is de enkel of achillespeesregio nog wat gezwollen. De kuitspier is in omvang, kracht en uithoudingsvermogen afgenomen en ook de achillespees zelf zal nog zwak zijn. Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk te starten met oefeningen om dit weer op te bouwen. Dit kan onder begeleiding van een fysiotherapeut.

De totale herstelduur voor een achillespeesruptuur is ongeveer 3-6 maanden, afhankelijk van de eisen die aan de pees gesteld worden. Een (top)sporter zal over het algemeen langer moeten revalideren dan iemand die alleen hoeft te kunnen lopen.

Advies


U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

onderbeen achillespees ruptuur

Referenties
Brukner, P. & Khan, K. (2010). Clinical sports medicine. McGraw-Hill: Australia. 3e druk.
Nugteren, K. van & Winkel, D. (2009). Onderzoek en behandeling van de voet. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Verhaar, J.A.N. & Linden, A.J. van der (2005). Orthopedie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Deel dit artikel:


onderbeen triceps surae kuitspier achillespees
onderbeen achillespees ruptuur

© copyright 2024 Hierhebikpijn.nl   |   Alle rechten voorbehouden   |   ontwerp: SWiF