SLAP laesie
Superior labral anterior-posterior laesie / labrum scheur

Het labrum is een bindweefselring op de rand van de schouderkom. Op deze ring hecht de pees van de bicepsspier aan. Bij een SLAP laesie is het gedeelte van het labrum gescheurd waar de bicepspees vastzit.

SLAP laesies komen vaak voor bij bovenhandse sporters door het veelvuldig bovenhands bewegen van de arm. Daarnaast kan er ook acuut een SLAP- laesie ontstaan na bijvoorbeeld een val op de gestrekte arm.

Beschrijving van de aandoening

De schouder bestaat uit het schouderblad, de bovenarm en het sleutelbeen. De schouderkom, ook wel glenoid genoemd, is een gedeelte van het schouderblad. Omdat de schouderkom in verhouding met de schouderkop erg klein en ondiep is, zit het labrum aan de rand van de kom. Deze extra rand zorgt voor een 50% diepere kom waar de de schouderkop beter in past. Dit geeft meer stabiliteit aan het schoudergewricht.

Op het labrum hechten verschillende banden en spieren aan. De belangrijkste is de bicepspees (spierbal) die bovenaan vastzit op het labrum. Bij een SLAP laesie is het gedeelte van het labrum gescheurd waar de bicepspees aanhecht. Dit is vaak het gevolg van de grote trekkrachten van de bicepsspier aan het labrum. Als de scheur groter wordt kan er zelfs een flap ontstaan, waarbij het labrum volledig losraakt van de schouderkom.

Gradaties
Er zijn verschillende gradaties in SLAP laesies:

Type 1
Degeneratieve afwijkingen (als gevolg van verslechtering van de weefselkwaliteit) zorgen voor scheurtjes in het labrum. Bij dit type zit het labrum nog vast op de schouderkom.

Type 2
Bij type 2 is er sprake van een lengtescheur in het labrum waarbij de aanhechting van de biceps losraakt van de schouderkom. Dit kan voor een instabiel gevoel zorgen.

Type 3
Bij dit type is een zogenaamde bucket handle scheur aanwezig. Dit is een lengte scheur met een flap. Deze flap kan bewegen en tussen het gewricht komen zitten.

Type 4
Hierbij is de bucket handle scheur groter en loopt door de bicepspees heen, waardoor de bicepspees in tweeën splijt.

Oorzaak en ontstaanswijze

Scheuren in het labrum kunnen o.a. ontstaan door degeneratieve aandoeningen. Hieronder valt bijvoorbeeld het normale verouderingsproces, waardoor het weefsel kleine beschadigingen oploopt. Bij bovenhandse sporters zoals tennis, volleybal en het werpen tijdens honkbal treden deze beschadigingen vaak eerder op.

Door de stand van de schouder bij bijvoorbeeld het werpen kan het labrum klem komen te zitten tussen de schouderkom en schouderkop. Wanneer dit gebeurt kan het labrum scheuren. 

Doordat de pees van de biceps vast zit op het labrum, is het labrum ook gevoelig voor grote trekkrachten. Als de pees vaak en hard aan het labrum trekt kunnen er scheurtjes ontstaan. Dit kan ook acuut gebeuren tijdens een val op een gestrekte arm, of tijdens een plotselinge ruk aan de arm.

Klachten en verschijnselen: symptomen

Bij SLAP laesies die acuut ontstaan veroorzaken een scherpe pijn in de schouder. De schouder is hierna minder goed te bewegen. De pijn zit dan vaak diep in de schouder.

Bij SLAP laesies die geleidelijk ontstaan is deze scherpe pijn in de schouder bewegingsafhankelijk en voornamelijk aanwezig bij bovenhandse activiteiten. Men kan ook het gevoel hebben alsof er iets klem zit tijdens bewegingen van de arm boven schouderhoogte.

De belangrijkste symptomen bij een SLAP laesie:

• Scherpe pijn in de schouder, meestal bij bovenhandse bewegingen.
  
• Het gevoel alsof er iets klem komt te zitten in de schouder.
  
• Klikken of knakgeluiden.
  
• Gevoel van instabiliteit van de schouder.
  
• Verminderde beweeglijkheid van de schouder.
  
• Krachtverlies in de aangedane arm.

Diagnose

Het is erg lastig voor een arts of fysiotherapeut om de diagnose SLAP laesie te stellen. Met een vraaggesprek naar de klachten en het ontstaan hiervan en enkele schoudertests kan wel het vermoeden ontstaan dat er sprake is van een SLAP laesie. Een MRI is dan de beste manier om dit te bevestigen.

Behandeling en herstel

De behandeling van een SLAP laesie kan conservatief (zonder operatie) of operatief zijn. Dit is afhankelijk van de ernst van de klachten. In overleg met de fysiotherapeut en/of orthopedisch chirurg wordt een behandelplan opgesteld.

Bij de behandeling wordt voornamelijk gekeken naar de instabiliteit en de functionele beperkingen. Conservatieve behandeling heeft waar mogelijk de voorkeur. In de meeste gevallen bestaat het behandeltraject daarom ook eerst uit conservatieve behandeling. Na een tijdje wordt geëvalueerd wat het effect van de behandeling is.

Als eerste moet de oorzaak van de klachten worden aangepakt. De kans op terugkerende klachten is hierdoor vele male kleiner. De fysiotherapeut kijkt goed naar hoe het gehele schoudercomplex beweegt en hoe dit te verbeteren is. Oefentherapie is erop gericht om de stabiliteit van de schouder te trainen en om de aanhechting van de bicepspees te versterken.

Operatie
Een SLAP laesie type I heeft meestal geen operatie nodig. Maar, als de conservatieve behandeling niet helpt, of bij een type II, III en IV, dan is een operatie vaak wel nodig.

Advies

Oefeningen

Bekijk hier het oefenprogramma met oefeningen bij een SLAP laesie.

U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

Referenties
Cleland, J. (2007). Orthopaedic clinical examination. An evidence-based approach for physical therapists. Philadelphia: Saunders. Elsevier.
Magee, D.J., Zachazewski, J.E., Quillen, W.S., Manske, R.C. (2016). Pathology and intervention in musculoskeletal rehabilitation. Elsevier, 2nd edition.
Wilk, K.E., Reinold, M.M. & Andrews, J.R. (2009). The atlete's shoulder. Philadelphia: Churchill livingstone. Elsevier.

Deel dit artikel: