Sarcopenie
Afname van spiermassa, spierkracht en spierfunctie

Sarcopenie is een aandoening waarbij spiermassa, spierkracht en spierfunctie afnemen. Het leidt tot zwakte, een verhoogd risico op vallen en verlies van zelfredzaamheid. Sarcopenie treft vooral ouderen.

Primaire en secundaire sarcopenie

Bij gezonde jonge mensen zijn opbouw en afbraak van spierweefsel in evenwicht. Als je aan (kracht)sport doet en goed eet, dan maak je zelfs meer spierweefsel aan dan dat je afbreekt.

Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt de hoeveelheid spiermassa en kracht af. Daarnaast vermindert ook de kwaliteit van het nog aanwezige spierweefsel en veranderen de spiervezels van samenstelling. Wanneer dit leidt tot problemen met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten, is sprake van primaire sarcopenie.

Als sarcopenie al op jonge leeftijd voorkomt, is dit het gevolg van een ziekte, ondervoeding of gebrek aan lichaamsbeweging. Bijvoorbeeld door een spier- of zenuwziekte, te weinig (eiwitrijke) voeding of doordat iemand in een rolstoel zit of in coma ligt. Dit heet secundaire sarcopenie.

Zo begint het

De achteruitgang bij primaire sarcopenie gaat geleidelijk. Deze begint op relatief jonge leeftijd en komt in een stroomversnelling na het 50e levensjaar. In het begin ervaren de meeste mensen nog geen problemen. Tekenen die kunnen duiden op primaire sarcopenie zijn:

• Problemen met opstaan uit een stoel.
• Moeite met het dragen van boodschappen.
• Traplopen gaat steeds moeilijker en ook de loopsnelheid neemt af.
• Krachtsverlies in armen en benen.
• Val- of struikelpartijen met mogelijk botbreuken of ander letsel tot gevolg.
• Snellere vermoeidheid bij een trager herstel na inspanning.
• Ontstaan van andere chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten of diabetes.

Risicofactoren

Naast een oplopende leeftijd is er nog een aantal risicofactoren dat sarcopenie in de hand werkt.

• Te weinig beweging. De spieren krijgen dan niet genoeg prikkels om sterk te blijven.
• Ondervoeding. Hierdoor krijgt het lichaam te weinig eiwitten, energie en vitamine D binnen.
• Hormonale veranderingen. De overgang (menopauze) bij vrouwen is een moment dat de spieren sneller afbreken.
• Chronische ziekten.
• Veranderingen van het zenuwstelsel dat de spieren aanstuurt.

Onderzoek

Sarcopenie wordt meestal vastgesteld door het meten van spiermassa en -kracht, vaak met behulp van apparatuur zoals een dual-energy X-ray absorptiometrie (DEXA-scan) of MRI scan. Een eenvoudige test is het meten van de knijpkracht van de handen. Dit geeft een goede inschatting van de spierkracht in het hele lichaam.

Behandelmogelijkheden

Voor gezonde spieren is het dus noodzakelijk om voldoende lichaamsbeweging te krijgen. Het liefst met training van kracht en uithoudingsvermogen. Daarnaast is een gezond en gevarieerd eetpatroon belangrijk. Eventueel aangevuld met voedingssupplementen om tekorten aan te vullen. Het doel hiervan is om spiermassa en -kracht op te bouwen en het risico op valpartijen en botbreuken te verminderen.

Deel dit artikel:

Gerelateerde onderwerpen

Klachten

• Astma
• Botbreuken
• Bronchitis
• COPD
• Coronavirus
• Discopathie
• Fracturen
• Gescheurde enkelband
• Hernia
• Heupdysplasie
• Hielspoor
• Hoge bloeddruk
• Holvoeten
• Hypermobiliteit
• Impingement syndroom
• Incontinentie
• Ischias
• Kippenborst
• Krakende gewrichten
• Lage rugpijn
• Liespijn
• Longemfyseem
• Longontsteking
• Nekhernia
• Obesitas
• Overbelasting
• Peesontsteking
• Platvoeten
• Rugpijn
• Scapula alata
• Slijmbeursontsteking
• Soorten botbreuken
• Spiercontusie
• Spierkramp
• Spierpijn
• Spierreuma
• Spierverrekking
• Spit
• Spondylose
• Tendinopathie
• Tractus iliotibialis frictie syndroom
• Trechterborst
• Tremor
• Versleten heup
• Versleten knie
• Verzwikte enkel
• Vocht in de enkel
• Vocht in de knie
• Zwevende rib syndroom

Bekijk hier alle onderwerpen.