Proprioceptie

Proprioceptie is een andere benaming voor ‘positiezin’. Dit is het besef van de positie van het eigen lichaam en lichaamsdelen in de ruimte .

Proprioceptie omvat het vermogen om prikkels van de omgeving en het eigen lichaam waar te nemen. Deze prikkels worden opgevangen door sensoren en via sensibele (gevoels) zenuwen naar het centrale zenuwstelsel geleid. Het bewegingsapparaat kent veel van deze sensoren. Zo zorgt proprioceptie voor informatievoorziening aan het centrale zenuwstelsel en de hersenen over de positie van de spieren en gewrichten. De hersenen zijn in staat om deze informatie terug te koppelen naar het lichaam

Positiezin verschaft informatie over het eigen lichaam zoals, houding, spierlengte, spierspanning en beweging van spieren, gewrichten en banden. Ook het gevoel van zwaarte of vermoeidheid, zoals “zware” benen wordt verzorgd door proprioceptieve waarnemingen. Deze waarnemingen spelen een belangrijke rol in het lichaamsbesef (het subjectieve gevoel over ons lichaam).

Proprioceptie in revalidatie

In de revalidatie speelt proprioceptie een belangrijke rol. Het is van enorm belang dat zenuwen de juiste signalen over de positie van het eigen lichaam, doorgeven aan het centrale zenuwstelsel.
Bijvoorbeeld: bij een enkelverzwikking worden de signalen niet meer goed gevoeld door de sensoren. Deze verstoring komt door het trauma (pijn, vocht, verandering van lengte, gescheurde band). Daardoor is het voor de sensoren lastig om de signalen goed te voelen. Hierdoor wordt dus niet de juiste informatie aan de hersenen doorgegeven over de positie van het enkelgewricht, spieren en de banden. Dit kan leiden tot herhaling van de enkelverzwikking. De sensoren moeten weer getraind worden om de juiste signalen te voelen en door te geven.

Bij iemand met een hersenaandoening, zoals een hersenbloeding, is het spiergevoel ernstig aangetast. Dit komt niet omdat de sensoren in het bewegingsapparaat aangetast zijn, maar doordat de informatieverwerking in de hersenen niet goed verloopt. De terugkoppeling is verstoord. Dit wordt duidelijk zichtbaar wanneer aan deze persoon wordt gevraagd de niet aangedane arm - zonder te kijken - in dezelfde positie te plaatsen als de aangedane arm. Dat blijkt lastig of zelfs onmogelijk.

Deel dit artikel:

Gerelateerde onderwerpen

Anatomie

• Achillespees
• Anatomie van de botten
• Anatomie van de buikspieren
• Anatomie van de hand
• Anatomie van de pols
• Anatomie van de voet
• Anatomie van de wervelkolom
• Anatomie van het bovenbeen
• Artrose
• Bekkenbodemspieren
• Bindweefsel
• Centraal zenuwstelsel
• Dermatomen
• Gewricht
• Gewrichtsbanden
• Gewrichtskapsel
• Gewrichtsvloeistof
• Grote teen
• Hamstrings
• Kraakbeen
• Longen
• Monnikskapspier
• Motorische zenuw
• Perifeer zenuwstelsel
• Pezen
• Rotator cuff
• Sensorische zenuw
• SI-gewricht
• Slijmbeurs
• Spieren
• Subscapularis
• Triggerpoints
• Tussenwervelschijf
• Zenuwstelsel

Bekijk hier alle onderwerpen.