Perifeer zenuwstelsel

Het perifeer zenuwstelsel is het gedeelte van het zenuwstelsel zijn de zenuwen die uit de hersenstam en het ruggenmerg komen en naar het hoofd, de armen, benen en romp gaan. Zij zijn de verbinding tussen de hersenen en alle organen, spieren en bloedvaten.

Anatomie

Het perifere zenuwstelsel bestaat uit 12 paar hersenzenuwen, 31 paar ruggenmergzenuwen en een heel netwerk van aftakkingen.

Werking van het perifere zenuwstelsel

De hersenzenuwen ontspringen vanuit de hersenstam en zijn verantwoordelijk voor het aangezicht, het hart, spijsvertering en luchtwegen.

De ruggenmergzenuwen komen vanuit het ruggenmerg en hebben zowel motorische als sensibele zenuwvezels. Nadat ze het wervelkanaal hebben verlaten, vertakken ze in perifere zenuwen die door het gehele lichaam gaan. Deze perifere zenuwen kunnen erg lang zijn en lopen vanuit het ruggenmerg zonder onderbreking naar de grote teen.

Onderverdeling in het perifere zenuwstelsel

Het perifere zenuwstelsel bestaat uit twee delen:

• Somatische zenuwstelsel
• Autonome zenuwstelsel

Somatische zenuwstelsel
Het somatische zenuwstelsel staat onder bewuste controle van het centrale zenuwstelsel en heeft een dubbele rol.

• Het ontvangen van informatie uit de zintuigen en deze via de sensibele zenuwen naar het centrale zenuwstelsel toe leiden.
• De signalen vanuit het centrale zenuwstelsel via de motorische zenuwen naar de spieren brengen zodat er beweging plaatsvindt.

Autonome zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel heeft, zoals de naam al zegt, geen bewuste controle en werkt automatisch. Het zorgt voor de werking van organen en bestaat alleen uit motorische zenuwvezels die de spieren van de organen aansturen. Zoals hart, longen en bloedvaten.

Het autonoom zenuwstelsel bestaat zelf ook uit twee delen:

• Sympatisch zenuwstelsel
• Parasympatisch zenuwstelsel

De hypothalamus is onderdeel van de hersenen en zorgt voor de aansturing van het autonome zenuwstelsel. Het activeert het sympatische deel bij inspanning en remt het parasympatische deel in rust. Op die manier heeft één van beiden altijd de overhand.

Het sympatische zenuwstelsel zorgt voor de ‘vechtstand’ van het lichaam door:

• Toename van verbranding van glucose en vetten.
• Verhoging van de bloedsuikerspiegel.
• Verhoging van de hartslag en krachtiger aanspannen van de hartspier.
• Aanzet tot ‘kippenvel’.
• Verhoogde zweetproductie.
• Luchtwegverwijding en vermindering van slijmvorming in de luchtwegen.
• Remming van de blaaslediging, plas ophouden.
• Remming van de spijsvertering door afname van darmbewegingen.
• Aanspanning van de sluitspier rond de anus.
• Stimulatie productie van adrenaline door de bijnier.

Het parasympatische zenuwstelsel zorgt voor de ‘ruststand’ in het lichaam door:

• Luchtwegvernauwing
• Blaaslediging, plassen
• Verlaging van de hartslag
• Vertering van voeding
• Opslag van voedingsstoffen
• Stimulatie van de stoelgang

Deel dit artikel:

Gerelateerde onderwerpen

Anatomie

• Achillespees
• Anatomie van de botten
• Anatomie van de buikspieren
• Anatomie van de hand
• Anatomie van de pols
• Anatomie van de voet
• Anatomie van de wervelkolom
• Anatomie van het bovenbeen
• Artrose
• Bekkenbodemspieren
• Bindweefsel
• Centraal zenuwstelsel
• Dermatomen
• Gewricht
• Gewrichtsbanden
• Gewrichtskapsel
• Gewrichtsvloeistof
• Grote teen
• Hamstrings
• Kraakbeen
• Longen
• Monnikskapspier
• Motorische zenuw
• Pezen
• Proprioceptie
• Rotator cuff
• Sensorische zenuw
• SI-gewricht
• Slijmbeurs
• Spieren
• Subscapularis
• Triggerpoints
• Tussenwervelschijf
• Zenuwstelsel

Bekijk hier alle onderwerpen.