Gebroken nek
Nekwervelfractuur, cervicale fractuur

Een gebroken nek is een breuk van één of meer nekwervels. Je nek breken kan een dodelijke afloop hebben, dit is gelukkig zeker niet altijd het geval! Dit hangt vooral af van de plaats en de ernst van de breuk. Een gebroken nek kan voor ernstige problemen zoals een verlamming zorgen. Het is belangrijk om bij een gebroken nek snel te handelen.

De nekregio (cervicale wervelkolom) bestaat uit zeven wervels. De eerste twee nekwervels vormen samen een apart gewricht. De tweede nekwervel wordt ook wel ‘draaier’ genoemd en speelt een belangrijke rol bij het draaien van het hoofd, zoals bijvoorbeeld bij nee-schudden.

Hoe ontstaat een gebroken nek?

Een gebroken nek is het gevolg van een ongeluk (trauma) of van een ziekte. Een traumatische nekbreuk ontstaat bijna altijd door een harde klap, val van hoogte of botsing met hoge snelheid. In zeldzame gevallen leidt een plotselinge heftige draaiing van de nek tot een breuk.

Bij een niet-traumatische breuk is het meestal onduidelijk hoe de breuk is ontstaan. Dit noemen we ook wel een pathologische fractuur. Dit omdat de breuk mogelijk veroorzaakt is door een onderliggende ziekte. Meestal is deze breuk een gevolg van botontkalking (osteoporose) of botkanker. Door deze ziektes neemt de botkwaliteit af en breekt het bot soms zelfs al bij een kleine slag, botsing of plotse draaibeweging.

Kenmerken van een gebroken nek

Er kunnen meerdere klachten optreden bij een gebroken nek. Vrijwel altijd is er meteen een hevige pijn in de nek en mogelijk ook in de bovenrug of de schouders. Als gebroken botstukken in de nek verschuiven, kan dit ernstige gevolgen hebben. Het gevaar bestaat dan dat botstukken het ruggenmerg of zenuwweefsel beschadigen.

Beschadiging of beknelling van het ruggenmerg of zenuwen veroorzaakt pijnklachten of een veranderd gevoel in één of beide armen. Voorbeelden hiervan zijn tintelingen, een doof gevoel, krachtverlies en/of verlamming.

In extreme gevallen snijdt het verplaatste botstuk het ruggenmerg volledig door. Er is dan sprake van een dwarslaesie. Deze beschadiging is onherstelbaar en zorgt voor gevoelsveranderingen en verlamming in zowel de armen, benen als romp.

Hangman’s fractuur

Een hangman’s fractuur is een andere term voor een breuk van de tweede nekwervel. Deze breuk heeft deze naam gekregen, omdat deze vaak het gevolg is van een zelfmoordpoging door middel van ophanging. De precieze oorzaak van de breuk is een plotselinge ernstige overstrekking van de nek.

Andere oorzaken van een gebroken tweede nekwervel zijn een verkeersongeval of een harde klap op de nek. De tweede nekwervel is de meest kwetsbare nekwervel. In bijna de helft van de gevallen is de tweede nekwervel gebroken.

Hoe wordt een gebroken nek vastgesteld (diagnose)?

Bij het vermoeden van een gebroken nek wordt er uitgebreid onderzoek gedaan. Dit begint meestal met het maken van een röntgenfoto. De radioloog beoordeelt dan of er sprake is van een breuk en een mogelijke verschuiving van botstukken. Ook kan een röntgenfoto belangrijke informatie geven over een pathologische fractuur. Op de röntgenfoto wordt dan de botdichtheid en mogelijke aanwezigheid van botkanker beoordeeld.

Om de botdichtheid in het geval van botontkalking verder te onderzoeken, wordt er zo nodig een DEXA-scan gemaakt. Als er ook sprake is van pijnuitstraling en/of verlammingsverschijnselen, wordt er een MRI-scan gemaakt. Hierop is eventuele beschadiging van het zenuwweefsel of ruggenmerg zichtbaar.

Behandeling van een gebroken nek

In het geval van een gebroken nek start de behandeling direct. Het is namelijk belangrijk dat de nek niet meer beweegt en direct wordt ondersteund. Meestal door een harde nekkraag of nekbrace. Zo verkleint de kans dat botstukken gaan verschuiven en meer schade aanrichten. Door de brace neemt ook de druk op het zenuwweefsel en ruggenmerg af. Een gebroken nek vereist in alle gevallen een ziekenhuisopname.

Als de chirurg besluit om geen operatie uit te voeren, dan is een harde nekkraag voor tenminste zes weken voldoende om de breuk te laten herstellen. Als er wel een operatie nodig is, dan herstelt de chirurg de gebroken botstukken met plaatjes en schroefjes.

Na de operatie of periode van rust, is het tijd om de nek weer beweeglijk en sterker te maken. Het is verstandig om dit onder begeleiding van een fysiotherapeut te doen. De fysiotherapeut helpt met het opstellen van leefregels en geeft beweegadviezen. Andere behandelvormen die de fysiotherapeut mogelijk gebruikt zijn massage, mobilisaties, en oefentherapie.

Deel dit artikel:

Gerelateerde onderwerpen

Botbreuken

• Gebroken been
• Gebroken duim
• Gebroken elleboog
• Gebroken enkel
• Gebroken hand
• Gebroken heup
• Gebroken hielbeen
• Gebroken knieschijf
• Gebroken kuitbeen
• Gebroken middenvoetsbeentje
• Gebroken neus
• Gebroken pols
• Gebroken rib
• Gebroken ruggenwervel
• Gebroken scheenbeen
• Gebroken schouder
• Gebroken schouderblad
• Gebroken stuitje
• Gebroken teen
• Gebroken vinger

Bekijk hier alle onderwerpen.