Degeneratief meniscus letsel
Degeneratief binnenste en buitenste meniscusletsel / degeneratief mediaal en lateraal meniscusletsel

De twee halvemaanvormige schijven die in de knie zitten, zijn de binnenste en de buitenste meniscus. Wanneer de meniscus door veroudering in kwaliteit achteruit gaat en klachten geeft, is sprake van degeneratief meniscus letsel.

Degeneratie van de meniscus is een normaal verouderingsproces en begint al vanaf het dertigste levensjaar. In de afbeelding hiernaast is een gezonde en een degeneratieve meniscus in beeld gebracht tijdens een artroscopie (kijkoperatie).

Beschrijving van de aandoening

De belangrijkste functie van de meniscus is het verdelen van de druk in het kniegewricht. De bolvormige onderkant van het bot van het bovenbeen past niet mooi op de platte bovenkant van het onderbeen. De binnenste en de buitenste meniscus zorgen ervoor dat beide botdelen tóch goed op elkaar aansluiten zonder dat er puntbelasting optreedt.



Beide menisci hebben ook een schokdempende en proprioceptieve functie. Proprioceptie betekent dat de meniscus - net als veel andere structuren in de knie - in staat is ons lichaam informatie te geven over de stand waarin de knie zich bevindt. Zo voelen we bijvoorbeeld dat de knie gebogen of gestrekt is.



Bij een degeneratief meniscusletsel treedt er slijtage op aan de meniscus. Door veroudering en mogelijk langdurige overbelasting gaat de meniscus in kwaliteit achteruit. De meniscus wordt kwetsbaar, kan scheuren en veroorzaakt pijn bij belasting. Als een losgescheurd stukje meniscus in het scharnierende deel van de knie schiet, kunnen bewegingen van de knie blokkeren (op slot schieten).

Oorzaak en ontstaanswijze

De klachten ontstaan geleidelijk, zonder duidelijk voorafgaand trauma (ongeluk of val). De klachten worden erger naarmate er meer slijtage van de meniscus optreedt. Omdat de kwaliteit en stevigheid van de meniscus steeds verder achteruit gaan, wordt deze ook kwetsbaarder voor een acute scheur.

Klachten en verschijnselen: symptomen

De pijn bevindt zich meestal aan de kant van de beschadigde meniscus. Er is pijn bij het traplopen, hurken en belaste draaibewegingen van de knie. Ook het lopen over oneffen terrein kan klachten geven. In sommige gevallen kan de knie plots niet meer volledig strekken of buigen. Deze 'slotklachten' ontstaan omdat een deel van de meniscus klem komt te zitten in het gewricht.

Soms treedt er ook een zwelling op van de knie. Meestal zit deze aan de binnenzijde van de knie.

Diagnose

De arts of fysiotherapeut vraagt naar de klachten en hoe deze zijn ontstaan. Daarna voert deze een aantal tests uit die een meniscusletsel kunnen bevestigen. Een MRI of kijkoperatie kan een degeneratieve meniscus in beeld te brengen. Maar dit wordt steeds minder vaak gedaan.

Behandeling en herstel

Degeneratie van een meniscus is niet terug te draaien. Wel is het mogelijk de meniscus zo gezond mogelijk te houden door regelmatig en gedoseerd te bewegen. Denk aan wandelen of fietsen. De klachten zijn meestal wisselend aanwezig en verdwijnen vaak na een tijdje weer. 


De fysiotherapeut helpt met een oefenprogramma van stabiliserende, spierkrachtversterkende en proprioceptie stimulerende oefeningen. Goede voorlichting over het gebruik van de knie is ook belangrijk. Let daarbij op met draaibewegingen en diepe kniebuigingen. Alleen bij forse pijn en slotklachten is het weghalen van het kapotte stuk meniscus met een kijkoperatie zinvol. In de meeste andere gevallen is opereren geen optie meer.

Advies

Oefeningen

Bekijk hier het oefenprogramma met oefeningen voor degeneratief meniscus letsel.

U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

Referenties
Nugteren, K. van & Winkel, D. (2008). Onderzoek en behandeling van de knie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Verhaar, J.A.N. & Linden, A.J. van der (2005). Orthopedie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Deel dit artikel: