Spanningshoofdpijn
Spierspanningshoofdpijn

Ongeveer 60% van de mensen heeft minstens één keer in zijn leven last van spanningshoofdpijn. In ongeveer 48% van alle gevallen van hoofdpijn gaat het om spanningshoofdpijn. Het is hiermee de meest voorkomende vorm van hoofdpijn. Hoewel spanningshoofdpijn op alle leeftijden voor kan komen, wordt het bij ouderen minder vaak gezien.

Andere vormen van hoofdpijn zijn migraine, hoofdpijn door medicijnen, clusterhoofdpijn en cervicogene hoofdpijn (vanuit de nek). Verschillende vormen van hoofdpijn kunnen ook tegelijkertijd aanwezig zijn. Hierdoor is het soms lastig om te bepalen om welke soort hoofdpijn het gaat en deze op de juiste manier te behandelen.

Beschrijving van de aandoening

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen chronische spanningshoofdpijn en episodische spanningshoofdpijn. Bij de chronische vorm is de hoofdpijn meer dan 15 dagen per maand aanwezig gedurende minimaal een half jaar.

Bij episodische spanningshoofdpijn is dit maximaal 15 dagen per maand, met een minimum van 1 dag per maand. De duur van episodische spanningshoofdpijn kan variëren van 30 minuten tot 7 dagen. Vrouwen hebben vaker last van spanningshoofdpijn dan mannen.

Oorzaak en ontstaanswijze

Over de achterliggende oorzaak van spanningshoofdpijn is maar weinig bekend. Vaak wordt gedacht dat stress of spierspanning de (enige) oorzaak is. De pijn straalt vaak uit van de nek richting het hoofd. Velen geven aan ook last te hebben van een stijve nek en stijve schouders.



Vaak zijn er meerdere factoren van invloed op de klachten. Zo kan bijvoorbeeld een verkeerde (werk)houding of vermoeidheid ook bijdragen aan het ontstaan of in stand houden van de hoofdpijn. Daarnaast kunnen te weinig slaap, hormonale factoren en overmatig gebruik van cafeïne ook een rol spelen.

Klachten en verschijnselen: symptomen

De intensiteit van spanningshoofdpijn is mild tot matig, continu aanwezig en kan voelen als een strakke band die om het hoofd heen zit. De pijn bevindt zich aan beide zijden van het hoofd.

De hoofdpijn kan doortrekken tot in het voorhoofd en de hoofdpijn wordt niet erger bij lichamelijke inspanning. Er kan gevoeligheid voor licht en geluid optreden, zoals dat ook bij migraine het geval is.

Diagnose

Verschillende vormen van hoofdpijn lijken soms erg op elkaar. Om er achter te komen of het om spanningshoofdpijn gaat, kan de arts of fysiotherapeut vragen om een hoofdpijndagboek bij te houden.

In een hoofdpijndagboek wordt bijgehouden hoe vaak de hoofdpijn aanwezig is, waar de hoofdpijn zit, het moment van optreden, eventuele bijkomende klachten en de genomen maatregelen om de hoofdpijn te verminderen. Hierdoor kan een onderscheid gemaakt worden in het type hoofdpijn.

Daarnaast is het belangrijk om andere oorzaken zoals problemen aan de nek, de kiezen, ontstekingen aan neusholtes of hoofdpijn als gevolg van een trauma uit te sluiten. Neem bij twijfel of ernstige hoofdpijnklachten altijd contact op met uw huisarts of specialist.

Behandeling en herstel

Het is belangrijk om te achterhalen wat de hoofdpijn uitlokt zodat deze factoren vermeden of bestreden kunnen worden (bijvoorbeeld minder koffie drinken of de houding verbeteren etc.).

Wanneer duidelijk is dat het om spanningshoofdpijn gaat, is het belangrijk dat de patiënt gerustgesteld wordt. Hoewel de hoofdpijn natuurlijk erg vervelend is, gaat het hier niet om een ernstige aandoening.

De arts kan medicatie voorschrijven om de spanningshoofdpijn te verminderen. Hierbij moet wel opgelet worden dat de klachten niet juist veroorzaakt of in stand gehouden worden door het gebruik van bepaalde medicijnen.

Wanneer de klachten voornamelijk uit de nek en de spieren eromheen komen, kan fysiotherapie uitkomst bieden. De fysiotherapeut kan doormiddel van het geven van houdingsinstructies, spierkracht versterkende oefeningen en mobiliserende technieken voor de nek de klachten helpen te verminderen.

Advies

Neem bij twijfel of ernstige hoofdpijnklachten altijd contact op met uw huisarts of specialist.

U kunt uw klachten controleren met de online fysiotherapie check of een afspraak maken bij een praktijk voor fysiotherapie bij u in de buurt. Vragen over uw klachten kunt u ook anoniem stellen op het forum.

Referenties
Dekker, F., Duijn, N.P. van, Ongering, J.E.P., Bartelink, M.E.L., Boelman, L., Burgers, J.S., Bouma, M., Kurver, M.J. (2014). NHG-standaard. Hoofdpijn. Derde herziening. Huisarts Wet 2014;57(1):20-31.
Nugteren, K. van & Winkel, D. (2012). Onderzoek en behandeling van de nek. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Deel dit artikel: