Hoe moet ik met krukken lopen?
Donderdag 23 september 2021 om 14:47
Misschien wel de meest gebruikte medische hulpmiddelen: elleboogkrukken. Ze worden gebruikt na een operatie aan de voet, enkel, knie, heup of onderrug. De huisarts of chirurg kan krukken voorschrijven. Je kunt ze lenen, huren of kopen bij de thuiszorgwinkel. In sommige gevallen heeft je fysiotherapeut krukken op voorraad die je mag gebruiken. Elleboogkrukken hebben een steun voor de onderarm en een handsteun.
In dit artikel nemen we je stap voor stap mee in het gebruik van elleboogkrukken. Bij activiteiten zoals lopen, traplopen en het gaan zitten of opstaan uit een stoel. Voor de duidelijkheid: in deze blog wordt de term aangedane been gebruikt. Hiermee wordt het geopereerde of pijnlijke been bedoeld. Het niet-aangedane been wijst dus op het ‘gezonde’ been.
De juiste hoogte bepalen
Als eerste punt is het belangrijk dat je de krukken op de juiste hoogte afstelt. Ga hiervoor rechtop staan. Houd de onderarmen in de steunen en laat je handen los naast de handsteunen hangen. Voor de juiste hoogte is het belangrijk dat je polsen op gelijke hoogte met de handsteunen zijn. Bij veel elleboogkrukken zitten de handvatten en onderarmsteunen aan elkaar vast. Soms zijn de onderarmsteunen ook apart van de handvatten af te stellen. In dat geval is het belangrijk de onderarmsteun op 5 centimeter onder de elleboog af te stellen.
Lopen
Nu je krukken juist zijn afgesteld, kun je beginnen! Voor het lopen met krukken geldt een aantal belangrijke regels. Loop altijd rechtop en bij voorkeur met schoenen aan of op je blote voeten, dus niet op sokken of slippers. Dit om uitglijden te voorkomen. Er zijn verschillende manieren van lopen met twee krukken, namelijk de driepuntsgang en de tweepuntsgang. Ook het lopen met één kruk wordt beschreven. Hieronder de verschillen.
Driepuntsgang
De driepuntsgang wordt vooral gebruikt als het aangedane been nog niet of bijna niet belast mag worden. Het belangrijkste is dat je het aangedane been tussen de krukken houdt voor maximale steun. Bij het starten met lopen, zet je de krukken aan beide kanten vooruit. Tijdens het verplaatsen van de krukken steun je niet of slechts gedeeltelijk op het aangedane been. Vervolgens plaats je eerst het aangedane been tussen de krukken, waarbij je steunt op de krukken. Als laatste stap zet je het gezonde been een stap vooruit zodat deze voorbij de krukken komt te staan.
Als je het been nog helemaal niet mag belasten, dan blijft dit been in de lucht en stap je met het gezonde been tussen de krukken. Het aangedane been raakt de grond dan dus niet.
Vervolgens begint de driepuntsgang van voor af aan. Het is belangrijk om te weten dat je deze driepuntsgang voorzichtig moet opbouwen, van het aangedane been niet belasten tot deels belasten.
Vierpuntsgang (kruisgang)
Bij de vierpuntsgang, ook wel de kruisgang genoemd, mag je het aangedane been al iets meer belasten. Bij deze gang plaats je een been en de tegengestelde kruk tegelijk een stap voorwaarts. Dus bijvoorbeeld het linkerbeen en de rechterkruk gaan tegelijk naar voren, en vervolgens andersom.
Lopen met één kruk
Er komt een moment in de behandeling dat je naar het lopen met één kruk overgaat. Doe dit altijd pas na overleg met je behandelend arts of fysiotherapeut. Bij het lopen met één kruk gebruik je de kruk aan de kant van je niet-aangedane been. Zet je aangedane been tegelijk met de kruk een stap voorwaarts. Zet vervolgens een stap met het niet-aangedane been voorbij het aangedane been en de kruk. Let hierbij op dat je rechtop blijft lopen en niet over de kruk gaat hangen.
Traplopen
Ook bij traplopen geldt een aantal regels. Controleer altijd eerst of de trap een (stevige) trapleuning heeft. Tijdens zowel trap op- als aflopen is het belangrijk dat je met één arm een kruk gebruikt en met de andere hand de trapleuning vasthoudt. De tweede kruk neem je wel mee naar boven zodat je hem ook daar kunt gebruiken. Je hebt dus twee krukken in 1 hand.
Trap oplopen
Bij trap oplopen zet je het gezonde been eerst op de volgende traptrede. Zorg altijd voor twee steunpunten waarvan een de trapleuning is en de ander de kruk of het gezonde been. Zet vervolgens je aangedane been bij, zet deze niet naar de volgende traptrede.
Trap aflopen
Bij trap aflopen is de volgorde juist andersom. Je plaatst eerst de kruk op de volgende traptrede en zet het aangedane been hier bij. Zet vervolgens je gezonde been bij, maar zet deze niet door naar de volgende traptrede. Dat zorgt namelijk voor te veel buiging en spanning in het aangedane been.
Opstaan uit een stoel
Ook bij het opstaan uit een stoel is het belangrijk je aangedane been niet te belasten. Schuif voor het opstaan eerst naar voren op de stoel. Buig vervolgens de knie van je gezonde been tot je voet recht onder de rand van het zitvlak staat. Steek de onderarm door de krukken en plaats de handen op de stoelleuning. Sta voorzichtig op door tegelijk je been te strekken en je omhoog te duwen met de armen. Pak direct na het opstaan de handsteunen vast en steun op de krukken. Wacht even een paar tellen om je balans te vinden voordat je gaat lopen.
Gaan zitten in een stoel
Tijdens het gaan zitten is het belangrijk dat je altijd een stoel mét armleuningen gebruikt. De eerste stap is dat je met de knieholte van je gezonde been tegen de rand van het zitvlak gaat staan. Laat de handen nu los van de handsteunen en plaats de handen op de stoelleuningen. Wanneer de handen op de leuningen rusten, laat je dan langzaam door je gezonde been zakken. Houd je aangedane been licht gebogen en zorg ervoor dat je deze niet of nauwelijks belast.
Tot slot
We hopen dat je met deze tips met voldoende vertrouwen en kennis de krukken gaat gebruiken. Zorg altijd voor een veilige situatie en neem de tijd. Dit om te voorkomen dat je valt. Twijfel je of je de krukken wel goed gebruikt? Neem dan contact op een fysiotherapeut om advies vragen. Een overzicht van fysiotherapeuten bij jou in de buurt vind je hier.
Deel dit artikel:
Meer lezen?
